Ứng dụng trí tuệ nhân tạo trong ngân hàng

Trí tuệ nhân tạo (AI) không còn là thuật ngữ xa lạ đối với đa số mọi người. Tuy nhiên, không phải ai cũng có hiểu biết đầy đủ về khái niệm AI và cách nó đang được áp dụng trong thực tế. Chính vì vậy, hãy cùng Ehome AI tìm hiểu thông tin chi tiết về cách áp dụng trí tuệ nhân tạo trong lĩnh vực ngân hàng, thông qua bài viết sau đây.

1. Giới thiệu chung về trí tuệ nhân tạo trong ngân hàng

Trí tuệ nhân tạo (Artificial Intelligence – AI) là thuật ngữ chuyên ngành trong lĩnh vực công nghệ thông tin. Trí tuệ nhân tạo đề cập đến khả năng của máy móc học hỏi và mô phỏng các chức năng, nhận thức của con người. Thực chất, AI tượng trưng cho việc mô phỏng quá trình học tập và tư duy của con người để giải quyết các vấn đề trong thực tế.

Như chúng ta đã biết, AI đang ngày càng phát triển và ứng dụng rộng rãi trong nhiều lĩnh vực như sức khỏe, tài chính ngân hàng, kinh doanh, kỹ thuật, giáo dục và nhiều lĩnh vực khác. Trong ngành tài chính – ngân hàng, vai trò của AI đặc biệt quan trọng:

• Hiểu rõ nhu cầu khách hàng: AI giúp thu thập thông tin về nhu cầu của khách hàng, từ đó ngân hàng có cơ sở để phát triển các sản phẩm và dịch vụ mới, đáp ứng chất lượng và phù hợp với từng nhóm đối tượng khách hàng riêng biệt.
• Nâng cao trải nghiệm khách hàng: Sử dụng AI cải thiện trải nghiệm của khách hàng, tăng sự hài lòng và tạo ra các giao dịch mượt mà hơn.
• Hiện đại hóa mô hình ngân hàng truyền thống: AI đóng góp vào việc tái cấu trúc mô hình ngân hàng truyền thống, mang lại tính hiện đại và tương tác cao hơn.
• Tối ưu hóa chi phí và hiệu suất: Áp dụng AI giúp tiết kiệm chi phí, nâng cao hiệu suất xử lý giao dịch và quản lý hệ thống hiệu quả hơn.
• Tăng cường khả năng cạnh tranh: Sử dụng AI giúp ngân hàng tăng khả năng cạnh tranh trong thị trường so với các đối thủ khác..

2. Các ứng dụng của trí tuệ nhân tạo trong ngành ngân hàng

2.1 Hiểu rõ và phân tích dữ liệu khách hàng

Trí Tuệ Nhân Tạo (AI), được biết đến với khả năng đặc biệt nổi bật đó học hỏi. Điều này trở nên đặc biệt quan trọng khi chúng ta đối diện với một nguồn lượng dữ liệu khổng lồ từ nhiều khách hàng khác nhau. Tuy nhiên, việc tổng hợp và phân tích dữ liệu này không phải lúc nào cũng dễ dàng, đặc biệt khi chúng ta cố gắng xác định chính xác nhu cầu của từng khách hàng.

Là điểm độc đáo của AI, khả năng này giúp chúng ta vượt qua những thách thức đó một cách thông minh. Trí Tuệ Nhân Tạo đã và đang được sử dụng rộng rãi để thực hiện phân tích dữ liệu, giúp chúng ta hiểu rõ hơn về những khách hàng trong các nhóm mục tiêu khác nhau.

Ở ngành ngân hàng, sức mạnh của AI được tận dụng để phân tích dữ liệu và cung cấp thông tin cần thiết cho từng nhóm khách hàng cụ thể. Thông qua việc làm này, ngân hàng có cơ sở để xây dựng các gói sản phẩm và dịch vụ được tùy chỉnh cho từng nhóm khách hàng riêng biệt. Điều này không chỉ giúp tối ưu hóa quá trình nghiên cứu, phát triển sản phẩm, mà còn giảm chi phí cho hoạt động marketing và vận hành, mà vẫn đảm bảo đạt được kết quả mong muốn.

2.2 Hỗ trợ khách hàng

Khi nhắc đến việc nâng tầm trải nghiệm khách hàng, đội ngũ Chăm sóc Khách hàng (CSKH) là một phần không thể thiếu của các ngân hàng. Tuy nhiên, thực tế cho thấy  rằng quy mô khách hàng của các ngân hàng ngày càng tăng lên một cách đáng kể, và các kênh truyền thống đã bắt đầu phản ánh sự quá tải và không đáp ứng đúng và đủ nhu cầu này. Chính vì vậy, trên các nền tảng hiện đại như trang web, ứng dụng di động, trang fanpage và các mạng xã hội, …  số lượng yêu cầu từ phía khách hàng ngày càng tăng lên, và điều này tạo ra sự cần thiết của sự hỗ trợ từ các công nghệ tiên tiến.

Trong thời điểm hiện tại, một công cụ gây ấn tượng – Chatbot – đã trở thành ưu thế trong việc hỗ trợ khách hàng. Tuy nhiên, chatbot truyền thống đôi khi bị giới hạn bởi việc chỉ cung cấp các câu trả lời đã được cài đặt trước và không có khả năng linh hoạt trong tương tác. Gần đây, sự kết hợp mạnh mẽ giữa Trí Tuệ Nhân Tạo và ChatGPT đã nâng tầm Chatbot lên một tầm cao mới. Khả năng học hỏi và giải quyết vấn đề nhanh chóng của ChatGPT đang mở ra một tương lai tươi sáng và hứa hẹn của Chatbot ở tương lai sắp tới.

2.3 Phòng chống gian lận và tội phạm tài chính

Nguy cơ từ các hacker và các hoạt động tội phạm, như rửa tiền và tài trợ khủng bố, có thể dẫn đến sự suy yếu của hệ thống tài chính, thậm chí đặt cả nền kinh tế vào tình trạng mất kiểm soát. Đây là một tình hình đầy thách thức mà ngành ngân hàng không ngừng phải đối mặt, việc nghiên cứu và áp dụng các công nghệ tiên tiến để đối phó với mối đe dọa này là một ưu tiên hàng đầu.

Ở thời đại hiện nay, ngành ngân hàng đang bước vào một cuộc cách mạng công nghệ đầy triển vọng. Các phát triển vượt bậc như Trí Tuệ Nhân Tạo (AI), Blockchain, điện toán đám mây và Big Data đang được ưu ái và phát triển mạnh mẽ. Qua việc sử dụng các thuật toán phức tạp trên nền tảng máy học và mạng nơ-ron nhân tạo, AI đã trở thành một người bạn đồng hành đáng tin cậy của ngân hàng trong việc phân tích dữ liệu.

Khả năng của AI không chỉ giới hạn ở việc phân tích dữ liệu nội bộ. Nó còn kết hợp và phân tích các nguồn thông tin bên ngoài một cách tinh vi, nhằm phát hiện các dấu hiệu của hành vi gian lận, rửa tiền, tài trợ khủng bố và những hoạt động đe dọa khác. Điều này giúp ngân hàng đối phó với các tình huống tiềm ẩn nhanh chóng và chính xác, từ đó đảm bảo sự an toàn và đáng tin cậy của hệ thống tài chính và nền kinh tế.

2.4 Tối ưu hóa chi phí và quản lý rủi ro

Hiện nay, Trí Tuệ Nhân Tạo (AI) đã có những bước phát triển vượt bậc đến mức nó không chỉ hỗ trợ mà còn thay thế hoàn toàn vai trò của con người trong một số nhiệm vụ quan trọng. Khi kết hợp cùng các công nghệ tiên tiến khác, AI tạo nên một đột phá hoàn toàn mới trong khả năng thực hiện giao dịch trực tiếp, mà không cần sự can thiệp của con người. Điều này không chỉ tạo ra một trải nghiệm tiện lợi hơn cho khách hàng, mà còn giúp giảm đáng kể chi phí vận hành.

Không chỉ dừng lại ở đó, ngân hàng còn có thể áp dụng sức mạnh của Trí Tuệ Nhân Tạo trong các hạng mục đầu tư phức tạp. Nhờ vào việc thiết lập các thuật toán thông minh, AI có khả năng đưa ra những phán đoán chính xác trong nhiều tình huống khác nhau. Kết quả của việc này là giảm thiểu rủi ro và hiệu quả hơn trong việc quản lý chi phí trong các hạng mục đầu tư. Như vậy, ngân hàng không chỉ gia tăng sự tin cậy và hiệu suất mà còn mở ra những cơ hội mới trong quá trình phát triển.

2.5 Tư vấn đầu tư

Tuy nhiên, trong thời điểm AI chưa đạt được khả năng tối ưu, tính năng này vẫn còn khá hạn chế và cần đội ngũ nhân viên hiểu biết về AI vận hành. Trong tương lai, trí tuệ nhân tạo phát triển và thu thập được lượng kiến thức phù hợp, các ngân hàng sẽ mở rộng hơn nữa tính năng này, thậm chí hỗ trợ đến từng cá nhân.

Trong hành trình số hóa của ngành ngân hàng, Trí Tuệ Nhân Tạo (AI) đã tạo nên một sự cách mạng trong việc quản lý danh mục đầu tư. Khả năng học hỏi và phân tích của AI đã được tận dụng để đưa ra các quyết định đầu tư thông minh và hỗ trợ nghiên cứu thị trường. Điều này đặc biệt quý báu đối với các ngân hàng đầu tư, nơi mà mỗi ngày các chuyên viên tài chính phải đối diện với những quyết định ảnh hưởng đến những khoản tiền rất lớn.

Mặc dù hiện tại khả năng của AI vẫn còn hạn chế, và việc áp dụng vẫn đòi hỏi sự tham gia của đội ngũ nhân viên có hiểu biết về hoạt động của nó, nhưng tương lai rất triển vọng. Khi Trí Tuệ Nhân Tạo phát triển và tích lũy thêm kiến thức, các ngân hàng sẽ có khả năng mở rộng và phát triển tính năng này hơn nữa, có thể thậm chí hỗ trợ đến từng cá nhân trong việc quản lý đầu tư của họ. Đây là một bước tiến vượt bậc trong việc định hình tương lai tài chính thông minh.

3. Ứng dụng AI thực tiễn tại ngân hàng VPBank

Ngân hàng TMCP Việt Nam Thịnh Vượng (VPBank) là một trong những ngân hàng tiên phong trong việc nghiên cứu áp dụng và phát triển công nghệ vào lĩnh vực tài chính tại Việt Nam, với màu sắc riêng biệt. VPBank đã tận dụng hiệu quả trí tuệ nhân tạo trong hàng loạt hoạt động, đồng thời cải thiện trải nghiệm của khách hàng, tăng cường sự an toàn và đảm bảo tính bảo mật:

• VPBank đã kết hợp thành công trí tuệ nhân tạo vào nhiều lĩnh vực quan trọng như giao dịch ngoại tệ, tín dụng cá nhân và ngân hàng số. Điều này có thể dễ dàng được trải nghiệm thông qua trang web https://www.vpbank.com.vn, ứng dụng VPBank NEO, cùng với sự tiện lợi của kiosk bank VPBank NEO Express.
• Nhấn mạnh vào việc tối ưu hóa trải nghiệm khách hàng, VPBank đã triển khai chatbot – một cỗ máy thông tin và hỗ trợ tận tâm, giúp khách hàng tiết kiệm thời gian chờ đợi một cách hiệu quả.
• Không dừng lại ở đó, VPBank đã mở ra một trang mới với việc phát triển hệ thống giám sát giao dịch dựa trên trí tuệ nhân tạo qua VPDirect. Khả năng này không chỉ giúp phát hiện sớm các hành vi gian lận và rủi ro, mà còn góp phần nâng cao cường độ bảo mật toàn diện của hệ thống ngân hàng và đem lại một tương lai tài chính đáng tin cậy hơn.

4. Tiềm năng và thách thức 

Trong quá trình phát triển Công nghệ Trí Tuệ Nhân Tạo (AI) trong lĩnh vực ngân hàng, các chuyên gia tài chính đã nêu ra cơ hội hứa hẹn đồng thời cũng đối mặt với những thách thức đầy thử thách:

4.1 Tiềm năng

Nâng cao Hệ Thống Quản Lý: Công nghệ AI định hình một hệ thống quản lý thông minh, giúp cải thiện việc quản lý danh mục rủi ro, thông tin khách hàng và cơ sở dữ liệu với độ chính xác cực cao, đồng thời khả năng xử lý giao dịch nhanh chóng hơn.

• Hiệu Quả Làm Việc Tối Đa: Sự kết hợp giữa AI và quá trình làm việc trên toàn hệ thống giúp giảm thiểu những sai sót thường gặp, tăng hiệu quả và độ tin cậy trong quá trình hoạt động.
• Bước Chuyển Mình Mạnh Mẽ: Khả năng của AI trong tạo ra các sản phẩm tối ưu mở ra một bước chuyển mình mạnh mẽ, giúp ngân hàng đưa ra các giải pháp tài chính hàng đầu cho khách hàng.
• Tương Tác Hiệu Quả: AI tăng cường khả năng tương tác với khách hàng trên các kênh đa dạng mà vẫn duy trì trải nghiệm người dùng tốt nhất.

4.2 Thách thức

Rủi Ro Tấn Công Của Tin Tặc: Khả năng tấn công hệ thống bằng AI giúp tin tặc thực hiện các cuộc tấn công một cách tinh vi và hiệu quả hơn, khiến việc bảo mật trở thành một thách thức lớn.

• Rào Cản Nhân Sự và Tài Chính: Ngành ngân hàng ở Việt Nam đối diện với rào cản về nhân sự và tài chính trong việc tiếp nhận và triển khai công nghệ mới, đặc biệt là AI.
• Thể Chế Pháp Lý: Môi trường pháp lý chưa thích ứng với tốc độ phát triển nhanh chóng của AI, gây ra những khó khăn về việc áp dụng và tuân thủ.
• Tác Động Tới Thị Trường Lao Động: Các hoạt động đã bị thay thế bởi hệ thống quản lý và robot dẫn đến tình trạng thất nghiệp tăng cao, đòi hỏi sự thay đổi trong cách quản lý và sử dụng lao động.